Chúng ta hay đùa nhau rằng trên thế giới có hai loại người, một là người sợ các loài có độc, hai là người Úc, tuy nhiên bạn cũng cần biết rằng nếu so sánh với các rừng nhiệt đới Trung và Nam Mỹ hoặc xa van Phi Châu thì Úc cũng không quá đáng sợ đâu. Mặc dù vậy, cũng không thể phủ nhận rằng Úc và vùng nước xung quanh lục địa này là điểm nóng của các sinh vật nguy hiểm hoặc có vẻ ngoài không-được-dễ-thương-chút-nào. Cùng tìm hiểu tại sao nhé!
Trước hết ta cần phải quay về khoảng 100 triệu năm về trước, khi Úc và Nam Cực là hai lục địa cuối cùng tách nhau ra. Lúc này, tổ tiên của tất cả các loài rắn hiện đại ở Úc đã bị cô lập với phần còn lại của thế giới, và bắt đầu tiến hóa thành nhiều loài khác nhau, phân tán khắp nơi trên lãnh thổ Úc cả trên cạn lẫn dưới biển. Điều đáng nói là tổ tiên elapids của chúng đã mang độc tố sẵn trong người, do đó ta có thể hiểu vì sao hơn 140 loài rắn ở Úc đều ít nhiều có độc, trong đó có loài rắn độc nhất thế giới – rắn Taipan nội địa. Tương tự với các loài khác như những loài thú có túi ở Úc, chúng tiến hóa trong điều kiện cô lập với tất cả những lục địa còn lại. Hơn nữa, hơn 35% nước Úc mang khí hậu hoang mạc (do nằm dưới đới cao áp + dòng biển lạnh Nam Đại Dương + chiều rộng dài nên gió bị mất hơi nước), vì vậy tài nguyên để cho các động vật máu nóng tồn tại là cực kì ít ỏi mà thay vào đó, những động vật máu lạnh lại thích nghi được và sinh sôi như rắn, nhện và những con rết khổng lồ.
Vậy còn những vùng nước xung quanh? Bao bọc bờ biển nước Úc là dòng biển nóng Leeuwin và Đông Úc, là nơi thích hợp để các loài cá mập sinh sống và sinh sản, bao gồm cá mập trắng, cá mập bò hay cá mập hổ. Vì vậy, cũng dễ hiểu khi Úc có tới 180 trên hơn 400 loài cá mập trên khắp thế giới. Sông Brisbane ở thành phố cùng tên ở miền Đông nước Úc còn nổi tiếng với số lượng cá mập bò cực lớn. Ngoài ra, miền bắc Úc, bao gồm vịnh Carpentaria hay bán đảo Cape York ở miền bắc Queensland còn là nơi tập trung số lượng lớn loài cá sấu nước mặn to và hung dữ nhất do khu vực này còn nguyên sơ với diện tích đất ngập nước lớn, phù hợp cho việc sinh sống của loài bò sát này. Từ bờ Đông của Úc đi xa ra Thái Bình Dương còn là nơi sinh sống của nhiều loài động vật biển có độc, bao gồm sứa hộp hay bạch tuộc đốm xanh…

17 trên 20 loài rắn độc nhất thế giới đều là sinh vật đặc hữu của Úc
Mặc dù vậy, ở Úc hiếm khi có chuyện động vật tấn công người, tuy sự hiện diện của chúng có thể phổ biến trong khu dân cư. Xét về mức độ nguy hiểm thì ở Úc vẫn còn kém xa với rừng thiêng nước độc Trung & Nam Mỹ, hay những loài thú ăn thịt ở châu Phi, tuy nhiên cũng có một số loài rất dễ thương như quokka hay koala. Úc cũng là một trong 17 quốc gia có độ đa dạng sinh học cực lớn (megadiverse countries) và nhiều khu bảo tồn đã được thành lập trên khắp lục địa.
Nguồn:
- Curious Kids: why do so many dangerous animals live in Australia?, The Conversation
- Top myths about dangerous animals in Australia, Australia.com
- How Australia Dried Out, Australasian Science
- Bull shark sightings in Brisbane River on the rise during summer, ABC Australia
- Sharks in Australian waters, Australian Government department of Agriculture, Water and Environment
- Why is Australia so weird?, Red Orbit
- Ocean Currents in Australia, Red Map
- Wikipedia: Saltwater crocodile